ارگ جبل السراج

ارگ جبل السراج؛ نمادی از غنای فرهنگی افغانستان

ارگ جبل السراج یکی از آبدات تاریخی کهن سرزمین افغانستان است که نمادی از غنای فرهنگی و گذشته تاریخی این مرز و بوم محسوب می‌شود. ارگ شاهی جبل السراج در مرکز ولسوالی جبل السراج ولایت پروان موقعیت دارد.

دستور ساخت این ارگ  در سال 1905 میلادی از سوی حبیب الله خان صادر شد. کار ساختش دو سال به طول انجامید و بلاخره در سال 1907 میلادی به اکمال رسید. ارگ شاهی  36 جریب زمین را احتوا می‌کند. سبک معماری ارگ شاهی متعلق به دوران غوریان و تیموری‌ها است.

این قصر در آن زمان به عنوان « سراج الامصار» یاد می‌شد. حبیب الله خان از این ارگ به عنوان مهمان‌سرا و تفریح‌گاهش استفاده می‌کرد و تا زمان حکومت امان الله خان به عنوان مقر شاهی محسوب می‌شد.

بعد از آن، در دوره‌های مختلف به عنوان یک قرارگاه نظامی از آن استفاده می‌شد. دیوارهای بلند و مرتفعی که شکل دفاعی را به این ارگ بخشیده، گواه این امر است. این ارگ تاریخی در حاشیه سطح بلندی از زمین ساخته شده است که بر وادی مسیر دریای جبل السراج حاکم است. ارگ جبل السراج دارای برج‌ها و بارها نیز می‌باشد و اطراف آن را رواق‌های خرد و بزرگ تشکیل داده است.

ارگ جبل السراج و نامهربانی‌های زمان

ارگ شاهی در جریان جنگ‌های چهار دهه اخیر صدمات زیادی دید اما در دوران حاکمیت طالبان بیشترین آسیب را متحمل شده است. با حمله طالبان بر ولایت پروان حدود 90 درصد از این ارگ که بخش اعظم آن شامل حرم‌سرای ارگ می‌شود، نابود شد.

بخش‌هایی که از این قصر باقی مانده است شامل: دروازه جنوبی ارگ، دروازه بزرگ و عمومی آن، قسمتی از اتاق‌های پذیرایی، دیوار محاطوی، حدود پنج دروازه و یک ساختمان دو منزله می‌شود.