آرامگاه شاه مقصود

از آرامگاه تا سنگ و تسبیح شاه مقصود

آرامگاه شاه مقصود علیه الرحمه، یکی از اماکن باستانی در افغانستان محسب می‌شود که به زیارتگاه « شاه آقا» نیز معروف است. این زیارتگاه که در 60 کیلومتری شمال شهر قندهار در منطقه خاکریز واقع شده، از گذشته‌های دور مورد توجه عام و خاص قرار دارد.

میله شاه آقا در نوروز

زیارت شاه مقصود در ایام نوروز حال و هوای خاصی دارد. هزاران نفر در روز اول سال با تجمع در این مکان معنوی که به میله شاه آغا نیز شهرت دارد، گردهم جمع شده و بیرق یا پرچمی که شبیه عَلَم است را بر فراز آن بلند می‌کنند. این مراسم به «جهنده بالا» معروف است که از جمله آیین‌های سنتی افغانستان در روز اول نوروز به شمار می‌رود و در دیگر شهرها نظیر کابل و مزار شریف نیز با شکوه تمام برگزار می‌شود.

سنگ شاه مقصود

معدن سنگ شاه مقصود در 60 کیلومتری شمال قندهار در منطقه خاکریز یا در 8 کیلومتری جنوب غرب زیارت شاه مقصود در ارتفاع نزدیک به 2000 متری قرار دارد. به همین خاطر به نام سنگ شاه مقصودی معروف است. این سنگ بیشتر به رنگ سبز روشن وجود دارد و رنگ‌های زرد، سبز و سرخ آن مشهور است، اما رنگ آبی آن به ندرت پیدا می‌شود.

شاه مقصود، یک سنگ قیمتی و زینتی است که انواع با کیفیت بالای آن، کمیاب است. از این سنگ‌های استخراج شده، بیشتر تسبیح درست می‌شود و به قیمت بلند در بازارها به فروش می‌رسد.

ساخت این صنعت دستی، در بین مردم قندهار پیشینه تاریخی دارد. از ویژگی‌های سنگ شاه مقصود این است که هرچه بیشتر به دست بخورد براق‌تر می‌شود و هرچه براق‌تر شود زیباتر و به تبع آن، گران‌تر خرید و فروش می‌شود. این تسبیح‌ها را، تسبیح پادزهری نیز می‌خوانند.

تسبیح شاه مقصود

سنگ تسبیح شاه مقصود جزء سنگ‌های گرانبهای جهان محسوب می‌شود. ارزش تسبیح شاه مقصودی به رنگ و کیفیت آن بستگی دارد. با ارزش‌ترین نوع تسبیح شاه مقصودی، زرد روشن مایل به رنگ کدو است. علاوه بر آن، اندازه دانه‌های تسبیح نیز به بر ارزش آن تأثیرگذار است. بدین گونه که هرچه دانه‌های تسبیح درشت و بزرگ باشد، ارزش آن بیشتر است.

دیگر اینکه دانه‌های تسبیح مقصودی نباید دارای خال، لک و درز باشد. یک عدد تسبیح مرغوب شاه مقصودی که البته بسیار کمیاب نیز است، تا صد هزار افغانی و یا بیشتر، خرید و فروش می‌شود.
تسبیح‌ها 33 دانه‌ای و 101 دانه‌ای ساخته می‌شوند. از سنگ‌های سیاه و مایل به سبز و قهوه‌ای شاه مقصودی نیز تسبیح درست می‌کنند اما ارزش چندانی ندارد. در حال حاضر، تسبیح شاه مقصودی بسیار نایاب است. محدودیت و دشواری در استخراج و احتمال تمام شدن این سنگ، از جمله دلایل کمیاب بودن تسبیح شاه مقصودی است. مشکل عمده دیگر در تهیه سنگ تسبیح شاه مقصود، استخراج غیر اصولی آن توسط مواد منفجره است که توسط آن بخشی از این سرمایه ملی ضایع می‌شود.

خواص و فواید سنگ شاه مقصود

سنگ شاه مقصودی یکی از خانواده‌های سنگ یشم بوده و تمام خاصیت‌های سنگ یشم را دارا می‌باشد. در مورد خواص و فواید سنگ شاه مقصود به موارد زیر اشاره شده است:
• سبب دفع نیروهای منفی می‌شود.
• سبب تقویت انرژی‌های مثبت بدن می‌شود.
• آرامش بخش است.
• سبب تقویت گرده، قلب سیستم عصبی و دستگاه گردش خون می‌شود.