قصر جهان نما

قصر جهان نما مشهور به قصر چهل ستون

قصر جهان نما که به قصر چهل ستون نیز نیز مشهور است

جدیدترین مطالب

قصر جهان نما معروف به قصر چهل ستون

قصر جهان نما در جنوب غرب شهر « خلم»  در دامنه‌های تپه‌های کوه « کنج» و درقسمت حنوبی باغ بزرگی به نام « جهان آرا» و یا « جهان‌نما» قرار گرفته است .

نمایی از قصر جهان نما قبل از بازساری
نمایی از قصر جهان نما قبل از بازساری

 این قصر که به نام « قصر جهان‌نما» شهرت دارد، از سازه‌های تاریخی ولایت سمنگان قرن نوزدهم و یا ولایت بلخ کنونی افغانستان است.

فصر جهان نما که در سمت جنوب باع جهان آرا قرار گرفته است
فصر جهان نما که در سمت جنوب باع جهان آرا قرار گرفته است

 ولسوالی «خلم» که در گذشته به نام «تاشقرغان» مسمی بود، مهد این قصر باستانی است.

 خلم» یکی از 1000 شهر باختر و همزاد بلخ بامی است که در گذرگاه راه ابریشم و دهانه ” دروازه سنگی” هندوکش موقعیت دارد».

سال تهداب گذاری این قصر از سال 1210 هجری شمسی، بیان شده است. در تاریخ آمده است که قصر جهان‌نما هندکی را عالمگیر دوم برای دختر خود بر فراز تپه‌ای از کوه هندکی ساخت که زمان‌شاه درانی، نواده احمدخان ابدالی در آن زندگی می‌کرد. نامش «گوهر بیگم» یا « زهره بیگم»گفته می‌شد.

در سال 1268 هجری شمسی،  این قصر در زمان امیر عبدالرحمان خان به قصر «چهل ستون» تغییر نام کرد.

قصر جهان نما یادگار 180 ساله ولایت سمنگان
این قصر  یادگار 180 ساله ولایت سمنگان
مساحت و امکانات قصر جهان‌نما

عمارت قصر و باغ از فن معماری و ظرافت معماران ماهر آن در 200 سال قبل افغانستان حکایت می‌کند. این قصر در هفتاد جریب زمین با یک نمای زیبا از درختان سبز و حوض بزرگ ساخته شده است که دیوار احاطه، برج‌های دیدبانی، گنبد، یک سالن بزرگ زیرزمینی، حمام، حوض آب بازی و سایر سهولت‌ها برای زندگی شاهانه را در خود دارد.

نمایی دیگر از فصر جهان نما
نمایی دیگر از فصر جهان نما

 این قصر هندوایرانی چهل ستون داشت که با کلاه رستم داستان خیابان ( گنبد مشهور ایران) پوشیده شده بود. حبیب‌الله خان  سپس ظاهرخان این قصر را توسعه دادند و چهار طبقه ساختند.

تصویری زیبا از قصر جهان نما
این قصر در جنوب غرب شهر خلم قرار گرفته است

قصر جهان‌نما دارای دو باغ داخلی و خارجی می‌باشد. مساحت باغ خارجی این قصر حدود 30 هکتار تخمین زده شده است. این باغ‌ها پوشیده از چمن سبز است و با انواع درختان میوه تزئین شده است.

علاوه بر آن درختان سرو در اطراف سرک مرکزی آن به طراوت و سرسبزی باغ افزوده و به جاده‌های آن نمای خاصی بخشیده است.

قصر جهان‌نما دارای دو باغ داخلی و خارجی می‌باش
قصر جهان‌نما دارای دو باغ داخلی و خارجی می‌باش

با دیگر مکان‌های ولایت بلخ آشنا شوید

 

تاریخچه استفاده از قصر جهان نما

باغ و قصر شکوهمند جهان‌نما در طول دوران حیات خویش گاهی به صورت مهمان‌خانه دولتی، زمانی به حیث خوابگاه شاگردان دبیرستان «رشدیه»، زمانی به صورت دفتر ادارات و موسسات دولتی استفاده می‌شد.

فصر جهان نما از جمله مکان هایی است که در طول زمان موارد استفاده متعددی را به خود دیده است
این  قصر از جمله مکان هایی است که در طول زمان موارد استفاده متعددی را به خود دیده است

در دوران بحران، قرارگاه فرماندهان جهادی بوده و در زمان دولت جمهوری اسلامی افغانستان به وزارت اطلاعات و فرهنگ تعلق یافته است.

عکس قصر چهلستون بر روی آب
عکس قصر چهلستون بر روی آب

 بعد از اینکه در سال 1383 باغ جهان‌نما به وزارت اطلاعات و فرهنگ تعلق یافت، یک موزه در آن تأسیس شد که بیشتر از 70 اثر تاریخی از دوره‌های یونان و باختری، کوشانی‌ها و دوره‌های اسلامی و سکه‌های شاهان معاصر در آن موجود است.

قصر جهان نما و برگزاری اعیاد

در روزگار قدیم، قصر جهان‌نما در میان راه «میدان رستم»  و « تخت رستم» کابل قرار داشت. در روزهای جشن، عید و روز جمعه در تالار غار بزرگ کوه که به نام «تخت رستم» مشهور بود، به تماشاچیان شیرینی، میوه، غذا، نوشابه و به ویژه چاینکی پیشکش می‌شد. امروزه از این مکان برای تجلیل جشن گل بادام، اعیاد، جشن نوروز و مراسم‌های فرهنگی و هنری استفاده می‌شود.

قصر جهان‌نما، مکانی گردشگری و تاریخی ولایت بلخ محسوب می‌شود که به عنوان جزئی از میراث فرهنگی افغانستان ثبت شده است.

مطالب دیگر

بیشتر بخوانید

نظر دهید

ایمیل شما نمایش داده نخواهد شد