ولایت بلخ

معرفی ولایت بلخ

ولایت بلخ یکی از زیباترین ولایت‌های افغانستان است که در شمال کشور موقعیت دارد. از طرف شمال مرز مشترک افغانستان را با کشورهای تاجیکستان و ازبکستان تشکیل داده، از شرق به ولایات کندز و سمنگان، از غرب با ولایت جوزجان و از جنوب با ولایات سرپل و سمنگان همسرحد است. مساحت این ولایت ۱۷۲۴۹۸ کیلومتر مربع بوده و جمعیت آن نزدیک به ۱۱۲۳۹۴۸ تن می‌رسد.

این ولایت از نظر اقلیم، در فصل تابستان کاملأ گرم و در فصل زمستان بسیار سرد می‌شود. فصل بهار آن عموما مرطوب و بارانی است؛ گاهی در روزهای گرم تابستانی درجه حرارت تا ۴۳ سانتی گراد بالا می‌رود و در روزهای سرد زمستان تا ۲- درجه سانتی گراد کاهش می‌یابد.

مرکز این ولایت شهر مزار شریف است. در این شهر عارفان و اندیشمندان اسلامی همچون: جلال الدین محمد بلخی، زردشت، علامه سید اسماعیل بلخی، رابعه بلخی، ناصر خسرو بلخی، ابن سینا و دقیقی بلخی زندگی می‌کردند که همین امر باعث شده مزارشریف به عنوان یکی از دیدنی‌ترین شهرهای افغانستان شناخته شود.

مسجد کبود شهر مزار شریف 

آرامگاه ناصر خسرو

آرامگاه رابعه بلخی

ولسوالی های ولایت بلخ

این ولایت 14 ولسوالی دیگر نیز دارد که به این نام‌ها یاد می‌شوند: ولسوالی بلخ، ولسوالی دولت‌آباد، ولسوالی چارپولک، ولسوالی چمتال، ولسوالی شولگره، ولسوالی کلدار، ولسوالی شورتپه، ولسوالی خلم، ولسوالی مارمل، ولسوالی دهدادی، ولسوالی نهرشاهی، چارکنت، ولسوالی کشنده و ولسوالی زاری.

یکی از ویژگی‌های این ولایت وجود بندر بزرگ حیرتان است. این بندر که یکی از مهمترین بندرگاه‌های تجارتی افغانستان محسوب می‌شود، افغانستان را به آسیای میانه متصل کرده است.

آثار تاریخی ولایت بلخ

قدامت ۶۰۰۰ ساله این ولایت نیز از دیگر ویژگی‌های این ولایت محسوب می‌شود. به سبب سابقه تاریخی، ولایت بلخ لقب شهر دوم جهان را کسب کرده است.

ولایت بلخ محل عبور شاهراه ” جاده ابریشم” بوده که هزاران کاروان تجارتی در آن رفت و آمد داشتند. دیگر آبدات تاریخی که می‌توان آنها را مهم شمرد عبارتند از: مزار حضرت علی، بالا حصار بلخ، دیوارهای شهر بلخ، مزار خواجه اکاشا، قلعه تخت پل تپه زرگران، تپه بابا علی شیر، مسجد خواجه ابونصر پارسا، قلعه بابر، منار زادیان، نه گنبد، برج عیاران، آتشکده نوبهار، شهر بانو، کاخ جهان نما و قلعه دختران، تپه سالاران، دره شادیان، بازرک، بهراب، تپه آب لای، کافر قلعه چارکنت، پل امام بکری، مزار بابا حاتم اصم، مزار زین‌العابدین عقیل، شهر جمشید، کوته سنگی مارمل.

با قصر جهان نما بیشتر آشنا شوید

ولایت بلخ علاوه بر قدمت تاریخی، دارای فرهنگ و آداب و رسوم غنی نیز می‌باشد. از مهمترین آنها تجلیل از تاریخ اول ماه حمل موسوم به جشن آریایی است که هر ساله از چهل روز نخست سال با عنوان میله گل سرخ و نیز مراسم جنده بالا که از مراسم‌های عنعنوی و فرهنگی کشور محسوب می‌شود به شکل مردمی و رسمی تجلیل به عمل می‌آید.

تنوع قومی و فرهنگی در ولایت بلخ

از دیگر ویژگی‌های این ولایت وجود زبان‌ها و اقوام‌های مختلف در این ولایت است. زبان‌های رایجی که مردم به آن تکلم می‌کنند عبارتست از: دری، پشتو، ازبکی و ترکمنی ولی بیشتر مردم به زبان دری صحبت می‌کنند. در این ولایت اقوام مختلفی از مردم اعم از تاجیک، هزاره، پشتون، ازبیک، ترکمن و عرب در کنار هم در صلح و آرامش زندگی می‌کنند.

مردم این ولایت در تولید صنایع دستی فعالیت چشمگیری دارد که باعث شده این ولایت از نظر تولید قالین جایگاه ویژه‌ای را در سطح کشور داشته باشد.

قالین‌بافی به طور گسترده یکی از منابع درآمدزای بیش از ۲۰۰۰۰ مردم این ولایت را تشکیل می‌دهد. مسگری، زرگری، خامک‌دوزی، مهره دوزی و وسایل تزئینی برای منازل از جمله صنایع دستی است که بلخیان به تولید آنها مصروف هستند، اما مصروفیت عمده آنان زراعت است.

مصحولات زراعتی ولایت بلخ

تقریبأ هفتاد درصد مردم بلخ مصروف زراعت هستند و نیازهای مالی خود را از همین طریق رفع می‌کنند. گندم، پنبه جو، جواری، پسته و برنج از حاصلات مهم بلخ است. محصولات صادراتی بلخ عبارتند از: کشمش، زردآلو، آلو، بادام، سیب، توت، شفتالو، تربوز، گیلاس، و از غلات نیز می‌توان به جو، لوبیا، کنجد، زیره، نخود، عدس اشاره کرد و در بخش سبزیجات گلپی، مرچ، کچالو، پیاز، زردک، نعنا، گشنیز، بادرنگ، کرم، شلغم، رومی و بادنجان سیاه را نام برد.

این ولایت از نظر ذخایر معدنی نیز بسیار غنی بوده و معادنی چون: معدن نفت، معدن گاز، معدن نمک و معدن شیشک ( موادی که در ساخت شیشه‌ها از آن استفاده می‌شود)، را در خود جا داده است.