ولایت لوگر

ولایت لوگر؛ذخیره‌گاه بزرگ مس در جهان

لوگر یکی از ولایت‌های افغانستان است. نام لوگر از کلمه لوگهر ( درو گر) گرفته شده است. این محل در قدیم به نام ( سکاوند یا سجاوند) نیز یاد می‌شد. این ولایت در گذشته جزئی از کابلستان قدیم محسوب می‌شد، اما از سال 1343 ه.ش به حیث یک ولایت مستقل شناخته می‌شود.

لوگر در فاصله 65 کیلومتری ولایت کابل قرار دارد و در شمال با کابل، در جنوب با پکتیا، در شرق با ننگرهار و در غرب با ولایات میدان وردک و غزنی سرحد مشترک دارد. از نگاه مساحت از ولایت‌های کوچک افغانستان محسوب می‌شود که حدود 456800 کیلومتر مربع تخمین زده شده است.
مرکز این ولایت، ولسوالی « پل علم» است. ازره، برکی برک، پل علم، چرخ، خروار، خوشی، محمدآغا ولسوالی‌های دیگر این ولایت هستند.

مردم سرزمین لوگر

جمعیت ولایت لوگر به 354900 تن می‌رسد. بیشتر از نیمی از جمعیت این ولایت را پشتون‌ها تشکیل داده و 45 درصد مردم لوگر از اقوام تاجیک، اورمر، هزاره، عرب و قزلباش هستند. مردم این ولایت به زبان پشتو، دری و اورمری صحبت می‌کنند.
در این ولایت بازی‌های عنعنوی و محلی مانند پهلوانی، توپ دنده، سنگ اندازی و دوش رایج است و در کنار آن به ورزش‌های امروزی مانند فوتبال، کرکت، بوکس و شطرنج نیز می‌پردازند.

لوگر از گذر تاریخ

از ویژگی‌های تاریخی و باستانی ولایت لوگر بازارهای تاریخی آن است. تا سال 1357 ه. ش لوگر دارای سه بازار عمومی بود. بازار چرخ، کلنگار و محمد آغا. اما بعد از این تاریخ، بازار چرخ دست نخورده باقی ماند و بازار کلنگار و محمد آغا به کلی ویران و تخریب شد، بازارهای برکی برک و برکی راجان نیز در طول زمان از بین رفتند. امروزه بازار ده نو، در این ولایت از شهرت زیادی برخوردار است.

بازار ازره، بازار خوشی، بازار دوبندی، بازار بغار و بازار پل علم از دیگر بازارهای تاریخی این ولایت می‌باشد.
این ولایت یک ولایت تاریخی است که آثار و آبدات زیادی را دربر دارد، اما متأسفانه در یک دهه اخیر بسیاری از این آثار گرانبها به شکل غیر قانونی کندن کاری شده و قاچاق گردیده است.

ولایت لوگر در چرخ، سجاوند، خروار ( کافر کوت)، مس عینک، جمشید تخت، زرغون شهر ( زیارت خواجه صدر اولیا) کوه سلطان صاحب و در دیگر مناطق تعداد زیادی از آثار تاریخی و باستانی دارد که قدامت تاریخی آن به صدها سال می‌رسد. برای مثال منطقه مس عینک دارای آثار باستانی است که قدمت بناهای آن مربوط به تمدن بودایی سده‌های اول تا هشتم میلادی برمی‌گردد.

آبدات و زیارتگاه ها

آبدات و زیارتگاه‌های تاریخی بعد از اسلام این ولایت عبارتند از: مسجد شاه محی‌الدین چرخی، مقبره ملک‌الکلام سجاوندی، زیارت شاه ابوالفتح در برکی راجان، نظرگاه مولانا صاحب یعقوب چرخی، زیارت مولانا صاحب پادخوابی، زیارت بابا صاحب پنده، میربرک، زیارت ملاصاحب آغا محمد، زیارت شیخ حسن و شیخ یوسف برکی در منطقه دو شیخ برکی برک، خواجه اسماعیل بابا، خواجه صدر اولیا، ملا کامران بابا و مقبره ابومسلم خراسانی.

لوگر ولایتی غنی و حاصلخیز

پیشه اکثریت مردم ولایت لوگر زراعت و مالداری است. سیب یکی از محصولات صادراتی این ولایت است که در بازارهای کابل به عنوان ” نازک بدن” مشهور است. انگور، زردآلو، شفتالو، گندم، جواری، کچالو، لوبیا و پیاز از دیگر محصولات زراعتی این ولایت می‌باشد. در ولایت لوگر رودخانه خروشانی به نام دریای لوگر وجود دارد که به همین سبب باعث رونق زراعت این ولایت می‌شود.

لوگر معادن طبیعی گرانبهایی دارد که عبارتند از: مس عینک، کرومایت و گرافیت. مس عینک لوگر، یکی از بهترین مس‌های جهان است که به عنوان دومین معدن و ذخیره‌گاه بزرگ مس در جهان شناخته شده است.